Wat is een smartwatch en wat kun je ermee doen?
Geschreven op 17 januari 2024 door Miriam Leestijd ongeveer 4 minutenEen smartwatch is, net als je smartphone, een kleine draagbare computer in de vorm van een horloge. Je kunt op een smartwatch dus gewoon de tijd af lezen, maar een smartwatch kan nog veel meer. In dit artikel vertellen we je hier alles over!
Wat is een smartwatch?
Letterlijk vertaald betekent smartwatch ‘slim horloge’; het is een digitaal horloge dat, net als je smartphone, een besturingssysteem (OS) en geheugen heeft. Meestal heeft een smartwatch een touchscreen om het horloge te bedienen. Smartwatches kunnen veel meer dan alleen de tijd aangeven; de meeste smartwatches geven meldingen van je smartphone weer en met sommige smartwatches kun je zelfs vanaf je pols bellen en berichten sturen. Ook kun je bijvoorbeeld bijhouden hoeveel stappen je zet op een dag, je hartslag meten en je slaappatroon bijhouden.
Maar wat een smartwatch echt ‘smart’ maakt, zijn de data die het meet en verzamelt over je lichaam en gezondheid. Op basis van deze gegevens kun je vervolgens advies krijgen over je leefstijl, trainingen, voeding, etc.
Digitale horloges bestaan al sinds de jaren zeventig en bevatten toen al "slimme" functies, zoals bijvoorbeeld een rekenmachine. Later werden aan digitale horloges ook sensoren toegevoegd waarmee bijvoorbeeld afstand en hoogte konden worden gemeten. Je vond en vindt deze sensoren nog steeds vooral op sporthorloges en outdoorhorloges.
Zo kan je op een outdoor horloge bijvoorbeeld aflezen hoe hoog je je in de bergen bevindt met behulp van de altimeter in het horloge. In een hardloophorloge zit een sensor waarmee je afstand en snelheid kunt meten, en vaak ook een (beperkt) geheugen waarin je eerdere rondetijden (laps) kunt bewaren. Je leest deze data af op het display van het horloge zelf.
Bij een smartwatch hoef je de data niet alleen op het scherm van het apparaatje zelf te lezen. Door het horloge te synchroniseren met de app op je smartphone heb je altijd toegang tot je gegevens om te kunnen vergelijken, en je kunt een grotere hoeveelheid gegevens langer bewaren.
Pas sinds de opkomst van de draadloze communicatietechnologie en verkrijgbaarheid van steeds kleinere en goedkopere silicumchips, is het mogelijk om horloges met smartphone-achtige functies te maken. Door je smartwatch te koppelen aan je smartphone gaan deze twee apparaten gegevens uitwisselen en samenwerken. Smartwatches geven bijvoorbeeld binnenkomende berichten weer. Je krijgt dan een melding als je gebeld wordt. Andersom kun je data die je horloge verzamelt bekijken en analyseren op je smartphone, bijvoorbeeld je trainingsschema, gelopen routes, etc.
Soms is het ook mogelijk om via de spraakbediening of via voorgeprogrammeerde antwoorden te reageren op een bericht, zonder dat je daar je smartphone voor nodig hebt.
Omdat de technologie van smartwatches sterk verwant is aan die van smartphones is het niet zo vreemd dat de markt voor smartwatches wordt gedomineerd door grote spelers als Apple, Samsung en Garmin, maar ook ‘traditionele’ horlogebedrijven maken steeds meer connected horloges en smartwatches.
Hoe werkt een smartwatch?
Een smartwatch lijkt heel veel op een smartphone, maar dan in horlogeformaat. Net zoals bij een smartphone, bedien je het smartwatch via een touchscreen (soms met aanvullende drukknoppen). Ook aan de binnenkant zijn er veel overeenkomsten, zoals een chip, besturingssysteem (OS), werkgeheugen en opslaggeheugen. Doormiddel van de sensoren en meters kan de smartwatch met behulp van algoritmes vaststellen wat voor activiteiten je uitvoert en of je bijvoorbeeld stress ervaart.
Om een smartwatch te kunnen gebruiken heb je een smartphone nodig. Op je smartphone installeer je de app die bij de smartwatch hoort, zoals bijvoorbeeld Garmin Connect of Watch by Apple. Je verbindt je smartphone via Bluetooth met je smartphone. Met de app kun vervolgens je smartwatch instellen en je verzamelde gegevens inzien.
Veel smartwatches hebben tegenwoordig ook een eigen wifi-verbinding zodat je met je smartwatch verbinding kan maken met internet om bijvoorbeeld updates te doen of apps te downloaden. Dan heb je daar je smartphone niet meer voor nodig
Hoe smartwatch verbinden met je telefoon
Om je smartwatch te verbinden met je telefoon, download je de app van het smartwatchmerk op je telefoon. Wanneer je smartwatch en -phone van hetzelfde merk zijn, staat de smartwatch app meestal al geïnstalleerd op je telefoon.
De verbinding met je telefoon werkt via elke app ongeveer hetzelfde: zet Bluetooth aan op zowel je telefoon als je horloge. Meestal krijg je dan op je horloge of telefoon een verzoek om de apparaten met elkaar te verbinden. Klik op akkoord, en je slimme apparaten zijn verbonden!
Let op: een Apple Watch kan alleen gekoppeld worden aan een iPhone.
Hoe werkt een smartwatch zonder verbinding met de telefoon?
De meeste smartwatches werken niet zonder een verbinding met een smartphone. Maar er bestaan ook smartwatches die zelfstandig werken zonder smartphone. Dit zijn smartwatches die een ingebouwde eSIM-kaart hebben. Dit type smartwatch heeft vaak 4G, 5G, LTE of Cellular in de naam. Met deze smartwatches kun je dus bellen, berichten ontvangen en internetten zonder dat je je telefoon nodig hebt. Je moet waarschijnlijk wel een apart mobiel data-abonnement afsluiten om dit horloge te kunnen gebruiken.
Het grote voordeel van dit type smartwatch is dat je, als je bijvoorbeeld gaat hardlopen, niet je telefoon hoeft mee te nemen.
Apps op je smartwatch zetten
Net zoals je smartphone, heeft een smartwatch een app store (zoals bijvoorbeeld de Google Play Store) waarmee je apps kunt downloaden. Het handige van apps op je smartwatch is dat je je telefoon niet uit je zak hoeft te halen om te Whatsapp'en, het weerbericht te bekijken of je boodschappen te betalen.
Je kunt de apps downloaden via de smartwatch-app op je telefoon. Als je een smartwatch met wifi- of 4G-verbinding hebt, kun je apps direct downloaden op je horloge.
Smartwatches met een specifiek doel, zoals wandelen of duiken, ondersteunen over het algemeen al standaard de apps die ze nodig hebben om dat doel te bereiken. Bijvoorbeeld de Garmin Marq-serie geavanceerde smartwatches.
Welk besturingssysteem heeft mijn smartwatch?
Smartwatches werken, net als smartphones en tablets, op een besturingssysteem (OS). De meest gebruikte besturingssystemen voor smartwatches zijn Android Wear en Apple Watch OS.
Android (Wear) is ontwikkeld door Google. Smartwatches die draaien op Android zijn niet alleen te gebruiken in combinatie met Android-telefoons, maar ook met smartphones die draaien op iOS. Watch OS is het besturingssysteem van de Apple Watch. De Apple Watch werkt alleen in samenwerking met een iPhone. Controleer voordat je een smartwatch koopt dus altijd of het horloge compatibel is met je smartphone.
FAQ – De meest gestelde vragen over smartwatches
V) Hoe kan ik de tijd op een smartwatch (opnieuw) instellen?
A) De meeste smartwatches stellen de tijd op het horloge automatisch goed in na koppeling met je smartphone. Wil je de tijd handmatig instellen, ga dan via het touchscreen naar de instellingen van je horloge. Kies ‘datum en tijd’ en stel je lokale tijd in.
V) Hoe laad ik mijn smartwatch op?
A) De meeste smartwatches worden geleverd met een magnetische oplaadkabel die op een USB-poort /stekker wordt aangesloten. Leg je smartwatch op de magnetische oplader en hij begint met opladen.
V) Hoe laad ik mijn smartwatch op zonder oplader?
A) Sluit de USB-kabel van je smartwatch aan op een USB-poort van een televisie, laptop of spelcomputer.
Sommige smartwatches kun je opladen met je telefoon (Powersharing). Raadpleeg hiervoor de gebruiksaanwijzing van je smartwatch.
V) Kan ik mijn smartwatch gebruiken zonder deze met een smartphone te verbinden?
A) Ja, je kunt je smartwatch gebruiken zonder dat deze met een smartphone is verbonden. Het is echter mogelijk dat je geen toegang krijgt tot een aantal essentiële functies, zoals bellen en gebeld worden, meldingen, enz.
V) Hoe meten smartwatches de hartslag en bloeddruk?
A) De optische hartslagmeter, ook wel PPG-sensor, is een sensor die hartslag meet. Dit doet hij door middel van groene lichtflitsjes. Deze schijnen aan de binnenkant van je horloge door je huid heen en reflecteren terug op de sensor. Als je bloed pompt, verandert deze reflectie en zo telt hij je hartslag per minuut.
Een ECG-sensor (Elektrocardiogram) meet de elektrische activiteit van het hart. Zo kan de smartwatch controleren of je een gezonde hartslag hebt.
De saturatiemeter (Pulsoximeter) meet het saturatiegehalte in je bloed, ook wel SpO2-waarde of zuurstofgehalte genoemd. De sensor schijnt een lichtbundel op je pols en vangt het reflecterende licht weer op. Daaruit berekent je smartwatch je zuurstofgehalte.
Let op: smartwatches zijn geen medische apparatuur en geven slechts een indicatie van bloeddruk, hartslag en saturatie. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts.
V) Is er een smartwatch die de bloedsuikerspiegel controleert?
A) Er zijn verschillende smartwatches op de markt die beweren bloedsuiker te kunnen meten. Ook zijn er bekende producenten, zoals Apple, bezig een dergelijk horloge te ontwikkelen. Op dit moment is er echter nog geen betrouwbaar smartwatch op de markt dat de reguliere bloedsuikermetingen van diabetespatiënten kan overnemen. Raadpleeg wanneer je overweegt een smartwatch met bloedsuikermeter aan te schaffen altijd eerst je arts.
V) Zenden smartwatches straling uit?
A) Een smartwatch en smartphone zenden elektromagnetische golven uit. Het elektromagnetische signaal zorgt ervoor dat een smartwatch kan ‘praten’ met zendmasten. Hierdoor is het mogelijk om te internetten, bellen en sms’en. Er is tot op heden geen bewijs gevonden dat elektromagnetische golven schadelijk zijn.
V) Kun je een smartwatch met een pacemaker dragen?
A) Het magnetische veld van een smartphone kan interfereren met de werking van een pacemaker. Het advies is om een smartphone dus niet in de borstzak te dragen. Smartwatches sturen daarnaast ook kleine elektrische stroompjes door het lichaam om bepaalde informatie te verkrijgen, bijvoorbeeld over de hoeveelheid vetmassa. Dit stroomniveau is niet waarneembaar voor de drager van de smartwatch, maar kan wel de werking van een pacemaker verstoren.
V) Heeft een smartwatch een simkaart nodig
A) Omdat je smartwatch is verbonden met je telefoon hoef je geen simkaart in je smartwatch te plaatsen om deze te laten werken. Samsung Galaxy smartwatches werken met behulp van iets dat bekend staat als een eSIM. Dit type simkaart is geen fysieke simkaart, maar een elektronische simkaart die tijdens het eerste koppelingsproces automatisch vanaf je telefoon naar je horloge wordt geupload.
V) Heeft een smartwatch een data abonnement nodig?
A) Wil je berichten ontvangen en verzenden via je smartwatch (met eSIM) zonder verbonden te zijn met een telefoon, dan heb je mogelijk wel een data-abonnement nodig.
Verwisselbare horlogebandjes
Het leuke aan een smartwatch is dat je het helemaal kan instellen naar jouw eigen smaak. Je kunt verschillende schermdesigns kiezen en je home scherm helemaal inrichten hoe jij het handig vindt. Bijvoorbeeld met een klassieke wijzerplaat wanneer je een pak draagt of felle kleuren wanneer je gaat sporten.
Veel smartwatches worden geleverd met een makkelijk verwisselbaar standaard (siliconenrubber) bandje. Dat past misschien minder goed bij je klassieke wijzerplaat en pak. Je kunt dan het bandje heel gemakkelijk omwisselen voor bijvoorbeeld een traditioneler leren bandje, of juist een stoere metalen band.
Bekijk ook eens ons assortiment horlogebandjes voor Apple watch of Samsung of kies - als je smartwatch een rechte bandaanzet heeft - voor een universele of merk-horlogeband die past bij je outfit!